Η μουσικη στο εργο του Καβαφη

Μια μικρη ερευνα

Το παρακάτω δεν είναι κάτι βαρύγδουπο βασισμένο σε δεκαετή έρευνα και διαστάυρωση πηγών :-). Είναι η κυριολεκτική λίστα αναφορών σε μουσική στο έργο του Καβάφη, τουλάχιστον όπως αυτό εκφράζεται απο τα επίσημα δημοσιευμένα ποιήματα του οπως έχουν επανεκδοθεί ως "'Απαντα".

Η ποίηση του Καβάφη είναι εξαιρετικά λιτή και μινιμαλιστική. Τα θέματα (έννοιες, καταστάσεις, αισθήματα) που εμφανίζονται είναι συγκεκριμένα. Τίποτε δεν είναι τυχαίο. Π.χ. η φύση (το φυσικό περιβάλλον) εμφανίζεται μια και μοναδική φορά, και ο ποιητής είναι σαρκαστικός. Έτσι λοιπόν όταν θέσουμε το ζήτημα του ρόλου της μουσικής στο έργο του πρέπει να είμαστε έτοιμοι για μια αυστηρή προσέγγιση μακρυά από τα εύκολα και τετριμμένα. Έχουμε λοιπόν και λέμε, πρώτα τα δεδομένα (οι στίχοι που αναφέρονται άμεσα η έμμεσα σε κατι μουσικό):

Σπαράγματα

Φωνές

Και με τον ήχο των για μια στιγμή επιστρέφουν ήχοι από την πρώτη ποίηση της ζωής μας σα μουσική, την νύχτα, μακρυνή, που σβύνει

Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον

Σαν έξαφνα ώρα μεσάνυχτ' ακουσθεί αόρατος θίασος να περνά με μουσικές εξαίσιες, με φωνές

και πιο κάτω

ως τελευταία απόλαυσι τους ήχους τα εξαίσια όργανα του μυστικού θιάσου

Στην Εκκλησία

με των θυμιαμάτων τες ευωδίες με τες λειτουργικές φωνές και συμφωνίες

Το 31 π.Χ στην Αλεξάνδρεια

στους δρόμους διαλαλεί. Αλλ' η μεγάλη οχλοβοη κ'η μουσικές, κ' η παρελάσεις που αφίνουν ν'ακουσθει

Αλέξανδρος Ιανναιος και Αλεξάνδρα

κ'η σύζυγος του η βασίλισσα Αλεξάνδρα περνούν με προπορευόμενη μουσικήν και με παντοίαν μεγαλοπρέπειαν και χλιδήν

Η μουσική υπόκρουση της ζωής

Η μουσική στο έργο του Καβάφη ερχεται το λοιπόν σαν ενα παραλληλο ηχητικο σύμπαν που συνοδεύει και χαρακτηρίζει το θέατρο της ζωης. Δεν είναι ποτέ σε πρώτο πλάνο, δεν υπάρχουν μουσικές προσωπικότητες και δημιουργοί. Υπάρχουν soundscapes, ηχητικές εικόνες, νοσταλγικές και κάπως σβησμένες.